Sancties, waarom? Wat draagt dat bij?
Sancties hebben niet noodzakelijk een onmiddellijk effect, maar zorgen wel voor zand in de oorlogsmachine. Ze zijn een manier om internationale normen te handhaven of tenminste te bevestigen en dit zonder militair in te grijpen.
Bovendien passen gerichte sancties tegen de Russische overheid en iedereen die aan diens oorlogsinzet bijdraagt, bij het idee dat we zelf niet willen bijdragen aan schendingen van mensenrechten of van het oorlogsrecht. Zo bevestigen ze ook bepaalde internationale normen.
Sancties op de doorvoer van Russisch gas? Die sancties zorgen ervoor dat wij onze gasrekening niet kunnen betalen!
Dat er een link is tussen de huidige energiecrisis en de oorlog in Oekraïne valt niet te ontkennen. Maar de sancties veroorzaken de hogere gasprijzen niet. Meer nog, er zijn op dit moment (nog) geen sancties op gas.
Bovendien hebben sancties op de doorvoer van Russisch gas, dat niet bestemd is voor de Europese markt, geen invloed op onze gasprijs. Terwijl het Verenigd Koninkrijk in maart al alle import van Russische LNG weigerde, blijft Russische LNG aankomen in de haven van Zeebrugge. 10% van de totale Russische gasexport passeert er via de terminals van Fluxys.
Wat zorgt dan wel voor een hoge gasrekening? In de eerste plaats is dit het gevolg van het beperken van de gasaanvoer door Rusland zelf. Poetin gebruikt onze eigen energie-afhankelijkheid van Rusland al sinds 2021 — dus voor de invasie — in de economische strijd.
We zijn militair veel te zwak en we kunnen maar beter de defensiebudgetten fors verhogen, want anders valt Poetin ook bij ons binnen.
De oorlog in Oekraïne mag dan wel een bloedig gebeuren zijn, maar Rusland bewijst er vooral mee dat het niet in staat is een serieuze militaire dreiging voor Europa te vormen.
Reeds voor de oorlog was het defensiebudget van de Europese NAVO-leden 4 maal zo hoog als het Russische. Het budget van alle NAVO-landen, inclusief de Verenigde Staten, was zelfs bijna 16 maal het Russische.
Een verhoging van de defensiebudgetten zorgt dus niet noodzakelijk voor meer veiligheid.
Moeten we onderhandelen met Poetin? Staat onderhandelen gelijk aan een stuk grondgebied opgeven en zo Poetin de overwinning te gunnen? Kunnen we niet beter voor de volle militaire overwinning op Rusland gaan?
Een diplomatieke oplossing vereist dat we de verschillende conflicten die vandaag spelen erkennen en op tafel leggen. Het conflict aan de onderhandelingstafel beperken tot één tussen Rusland en Oekraïne om grondgebied en/of politieke onafhankelijkheid is een keuze om dit eerst militair te beslechten en dan vanuit die posities te onderhandelen.
We moeten ook kijken naar het conflict tussen Rusland en de NAVO/EU over hoe veiligheid in Europa vorm gegeven wordt. Ook het interne conflict in Oekraïne dat mee aan de basis lag van de oorlog in 2014 moet erkend worden. Het huidige militaire conflict in Oekraïne dient nu als proxy voor het bredere conflict over de veiligheid in Europa en Rusland, terwijl Rusland het interne conflict manipuleert en gebruikt als rechtvaardiging voor zijn eigen agenda.
Pas door al die conflictstof als een realiteit te aanvaarden, komen de verzuchtingen van alle verschillende belanghebbenden op de tafel. Op die manier kunnen de verschillende conflicten uit elkaar gehaald worden en kunnen de relevante partijen, via onderhandelingen, op zoek naar oplossingen.
Een militaire overwinning kan een simpele oplossing lijken, maar zoiets gaat ten koste van honderden soldaten en burgers per dag en zorgt voor een grondige afbraak van Oekraïne. Rusland blijft ook nadien een buurland van Oekraïne en van Europa. Dus onderhandelen zal ooit moeten gebeuren, en dan kun je er evengoed nu aan beginnen.